Analiza finansowa – podstawowe wskaźniki

Wskaźniki zyskowności (inaczej rentowności):

1.  Rentowność sprzedaży  – podstawowy wskaźnik zyskowności obrazujący uzyskiwaną w firmie marżę.

Wyliczamy go dzieląc zysk (netto, brutto, ze sprzedaży czy np. z działalności operacyjnej) przez przychody ze sprzedaży. W ten sposób otrzymujemy informację ile jednostek zysku otrzymujemy z jednostki osiąganego przychodu. Warto wiedzieć, że wyższą rentownością charakteryzuje się działalność produkcyjna czy usługowa niż handlowa.

Są branże, w którym zaledwie kilka procent zysku to norma.

2. Rentowność kapitału  – stosunek zysku (jak wyżej) do kapitałów własnych. Ten wskaźnik informuje ile jednostek zysku otrzymuje się z kapitału zainwestowanego przez wspólników/udziałowców. Kapitał własny bowiem powstaje z bezpośrednich wpłat, jak i pozostawionego w firmie (czyli zainwestowanego przez właścicieli) zysku
3. Rentowność aktywów/majątku – stosunek  zysku (jak wyżej) do sumy aktywów. Ten wskaźnik informuje ile jednostek zysku otrzymujemy z zainwestowanej jednostki majątku. Wyliczenie tych wskaźników jest bardzo proste, trudniej jednak zinterpretować ich wysokość.

Co warto zrobić?

Po pierwsze – dokonujemy analizy poziomej , czyli sprawdzamy jak wskaźniki kształtują się na przestrzeni lat, co może wnieść całkiem dużo informacji na temat naszej działalności.

Po drugie – porównujemy wskaźniki naszej firmy ze wskaźnikami innych firm z branży, w tym konkurentów, ale także dostawców czy odbiorców.

Dzięki tym porównaniom możemy lepiej zrozumieć sytuację naszej firmy a co ważniejsze, wcześniej wykrywać problemy i im zapobiegać.

Płynność – to zdolność jednostki do terminowego regulowania zobowiązań.

Wskaźnik płynności bieżącej – stosunek środków pieniężnych, należności krótkoterminowych i zapasów do zobowiązań krótkoterminowych (inaczej – zobowiązań bieżących). 

Zalecana wartość tego wskaźnika mieści się w przedziale 1,2 do 2 Niższa wartość tego wskaźnika nie zawsze oznacza problemy z płynnością jeśli taka wartość utrzymuje się w naszej firmie w dłuższym okresie i nie powoduje problemów lub po prostu wynika z rodzaju prowadzonej działalności.

Ważne aby wartość wskaźników kontrolować i wyjaśniać ewentualne odchylenia.

Wskaźnik płynności szybkiej – stosunek środków pieniężnych i należności krótkoterminowych do zobowiązań krótkoterminowych. Zalecana wartość tego wskaźnika mieści się w przedziale 1 do 1,2.  
Wskaźnik płynności natychmiastowej – stosunek środków pieniężnych do zobowiązań bieżących. Zalecana wartość tego wskaźnika mieści się w przedziale 0,1 do 0,2. 

Jeśli na przykład wskaźnik 3 przewyższa istotnie wartość 0,2 a jednocześnie wskaźnik nr 2 jest niższy niż wartość zalecana to oznacza, że w jednostce występuje znaczna wartość środków pieniężnych przy stosunkowo niskich zapasach.

Jeżeli dodatkowo występuje wysoka wartość wskaźnika nr 1, sugeruje to wysoką wartość należności krótkoterminowych.

Należy zwrócić uwagę na fakt, że nadmierny poziom zapasów może wiązać się z wysokimi kosztami ich utrzymywania i ryzykiem utraty przydatności, natomiast wysoki poziom należności może oznaczać “poluzowanie” polityki kredytowej firmy, czyli większą sprzedaż z odroczonym terminem płatności, co z kolei zwiększa ryzyko ich nieściągalności.

Dlatego analiza wskaźnikowa jest istotna, szczególnie w większych firmach, w których trudno jest kontrolować każdą pozycję magazynową .

Wskaźniki efektywności gospodarowania majątkiem

Zazwyczaj wyliczamy je w odniesieniu do zapasów oraz należności i zobowiązań z tytułu dostaw i usług możemy to zrobić na 2 sposoby – albo wyliczyć wartość bezwzględną wskaźnika lub okres w dniach .

Chodzi bowiem o okres od powstania należności lub zobowiązania do ich spłaty albo od zakupu lub przyjęcia zapasu do magazynu do jego sprzedaży .

Aby to zrobić należy ustalić średni stan należności, zobowiązań czy zapasów w ciągu roku, np. jako średnią arytmetyczną na koniec każdego miesiąca .

Często programy magazynowe umożliwiają wyliczenie stanu średniego z uwzględnieniem stanów dziennych.

W przypadku wyrobów dzielimy średni stan wyrobów przez koszt wytworzenia sprzedanych wyrobów i mnożymy przez 365 dni.

Jeśli średni stan w roku 2020 wynosi np. 1.200.000 zł a KWS 12.000.000 zł, to okres od przyjęcia wyrobu do magazynu do jego sprzedaży wyniesie 1.200/12.000 x 365 dni = ok. 37 dni.

Średni stan produktów podlega sprzedaży w ciągu 37 dni, czyli jednostka dokonuje obrotu wyrobami przeciętnie 10 razy w roku (wartość roczna sprzedanych wyrobów w koszcie wytworzenia 12 mln przez przeciętny stan wyrobów w magazynie 1,2 mln = 10).Analogicznie postępujemy w przypadku towarów, natomiast cykl obrotu materiałami obliczymy dzieląc średni stan materiałów przez koszty zużycia materiałów (wskaźnik ma zastosowanie głównie do materiałów produkcyjnych) i mnożąc przez 365 dni.

W przypadku należności, ich stan dzielimy przez przychody ze sprzedaży (najlepiej przez przychody ubruttowione, czyli powiększone o podatek VAT należny, aby wielkości były porównywalne).

Nieco trudniej jest z cyklem obrotu zobowiązań, ponieważ zobowiązania z tytułu dostaw i usług dotyczą zarówno zakupów magazynowych, jak i kosztów, jednak bez kosztów podatków i opłat czy amortyzacji oraz z wyłączeniem KWS wyrobów i towarów.

W związku z tym przyjęto uproszczenia w zakresie kalkulacji tego wskaźnika – albo zobowiązania odnosi się do przychodów ze sprzedaży albo do kosztów działalności operacyjnej bez amortyzacji .

Jaki wzór przyjmiemy nie jest aż tak ważne jak odpowiednie interpretowanie wskaźnika i konsekwentne stosowanie danego wzoru (jeśli zmienimy sposób wyliczenia, musimy ponownie wyliczyć wskaźniki za lata ubiegłe).

Jak wspominałam w części pierwszej, dokonujemy analizy poziomej wskaźnika – czyli porównania wielkości wskaźnika na przestrzeni lat, jak i porównania z wielkościami uzyskiwanymi przez inne podmioty z naszej branży.

I dopiero wyniki tych porównań mogą stanowić wartościowe dane, z których powinnyśmy wyciągać wnioski i które mogą stanowić podstawę decyzji zarządczych.

✅
Analiza finansowa – podstawowe wskaźniki

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Przewiń na górę